Kifid KennisDe verzekeraar wil mijn waterschade niet vergoeden
Geplaatst op
25 juni 2021De situatie
U heeft schade in uw woning als gevolg van lekkage, hevige regenbuien of een lopende kraan: waterschade dus. U doet een beroep op uw opstal/inboedelverzekering maar de verzekeraar weigert de schade te vergoeden. Terecht of niet?
De algemene regel
In de voorwaarden van de opstal/inboedelverzekering (ook wel woonhuisverzekering) staat in welke situaties de verzekeraar de schade wel vergoedt en wanneer niet. Vaak bevatten de voorwaarden specifieke uitsluitingen: situaties waarin de verzekeraar niet uitkeert, zoals een overstroming, een verbouwing of achterstallig onderhoud. De verzekeraar zal de afwijzing wel moeten onderbouwen. En wanneer de voorwaarden voor meerdere uitleg vatbaar zijn, moet de voor u meest gunstige uitleg worden gebruikt.
Drie voorbeelden
Een consument heeft schade aan zijn laminaatvloer als gevolg van regenwater dat door een raam dat op de ‘kiepstand’ stond naar binnen is gekomen. Hij doet een beroep op zijn inboedelverzekering. De verzekeraar wijst de schadeclaim af. Volgens de verzekeringsvoorwaarden bestaat er geen recht op dekking wanneer regenwater door een openstaand raam naar binnen is gekomen. Het staat er zo: We betalen niet voor schade doordat regen, sneeuw, hagel of smeltwater naar binnen is gekomen door openstaande ramen, deuren, lichtkoepels of luiken.
Volgens de consument was er geen sprake van een openstaand raam. Het raam moet als dicht beschouwd worden omdat het op een kiepstand stond en vast zit. Doordat het echter zo hevig waaide, is de kiepstandhendel los geraakt en het raam opengewaaid. Maar van een openstaand raam was volgens de consument echt geen sprake. Daarnaast vindt hij de voorwaarden voor verschillende uitleg vatbaar omdat nergens in de voorwaarden staat wat onder ‘open’ en ‘dicht’ moet worden verstaan. In dat geval moet de voor de consument meest gunstige uitleg worden gebruikt, zo redeneert hij.
De verzekeraar vindt op zijn beurt dat een raam dat op kiepstand staat ‘vanzelfsprekend’ open staat.
De Geschillencommissie van Kifid is het met de verzekeraar eens dat met de inhoud van de voorwaarden niets anders bedoeld kan zijn dan dat de verzekeraar geen dekking verleent wanneer regen door een openstaand raam naar binnenkomt. Om te bepalen wat er onder ‘openstaand’ verstaan moet worden, zoekt de Geschillencommissie aansluiting bij het woordenboek. De Van Dale is helder. Openstaand betekent: ‘niet gesloten’. Een raam in de kiepstand is niet gesloten, de verzekeraar mocht de claim afwijzen. (GC 2019-699)
In verband met de aanstaande verbouwing van de badkamer heeft een consument in de tuin van zijn huis alvast een nooddouche aangelegd die met een tuinslang is verbonden aan een watertappunt in de bijkeuken. Na het douchen vergeet de consument de kraan van het tappunt dicht te draaien. Door een gaatje in de tuinslang stroomt het water vervolgens op de vloer van de keuken en woonkamer. De parketvloer kan door de waterschade als verloren worden beschouwd, zo oordeelt een door de verzekeraar ingeschakelde expert. De schade bedraagt 4.600 euro.
De verzekeraar wijst de schade af en heeft daarvoor drie redenen. Ten eerste vindt de verzekeraar dit geen ‘onvoorzien voorval’: door de kraan niet dicht te draaien was een probleem te verwachten. In de voorwaarden staat het helder: Wij vergoeden de schade aan uw woonhuis, als gevolg van iedere, tijdens de looptijd van deze verzekering onvoorzien voorgevallen oorzaak
. Ten tweede vindt de verzekeraar dat er sprake is van ‘merkelijke’ schuld omdat de consument de kraan open liet staan en een ondeugdelijke tuinslang heeft gebruikt. In de voorwaarden staat dat er in zo’n geval geen dekking is. En ten derde voert de verzekeraar aan dat er sprake was van een verbouwing en in dat geval geldt de voorwaarde dat er alleen dekking is voor schade door brand, blikseminslag, ontploffing, storm en luchtvaartuigen.
De consument bestrijdt de merkelijke schuld. Hij heeft een vergissing gemaakt en is een verzekering nu niet juist voor een dergelijke situatie bedoeld? Daarnaast was het plaatsen van de nooddouche een tijdelijke maatregel voorafgaand aan de daadwerkelijke verbouwing en de verbouwing was nog niet gestart.
De Geschillencommissie is het in deze zaak met de consument eens. Er is (ten eerste) wel degelijk sprake van een onvoorzien voorval: niet de openstaande kraan, maar het gaatje in de tuinslang was de effectieve oorzaak van de waterschade en deze onverwachte situatie was niet door de consument te voorzien. Ook (ten tweede) ziet de Geschillencommissie geen merkelijke schuld: de consument had misschien beter een andere tuinslang kunnen gebruiken, maar dat is niet zo zwaarwegend dat er merkelijke schuld vaststaat. Ten derde: de verbouwing. De Geschillencommissie gaat mee met de verklaring van de consument en diens aannemer dat die nog niet was begonnen. Kortom, de verzekeraar moet de schade alsnog vergoeden. (GC 2019-479)
Een consument meldt bij de verzekeraar een vorm van verzakking van de vloer aan de voorzijde van haar woning. De verzekeraar schakelt een lekdetectiebedrijf in dat vaststelt dat de houten vloer is verzakt ter hoogte van de voorgevel. De houten balk tegen de gevel aan is verrot. Dat komt volgens de expert door jarenlange condensatie en door water dat via de spouwmuur op de houten vloer terecht is gekomen. Om de verzakking op te lossen is een bedrag van 1.685 euro nodig.
De verzekeraar weigert uit te keren en wijst naar de voorwaarden. Daarin staat in de uitsluitingen dat constructiefouten niet gedekt zijn en dat ook schade door vochtdoorlating van vloeren en muren niet gedekt is. De consument stapt naar Kifid en voert aan dat het hier gaat om onvoorziene omstandigheden. Slecht uitgevoerde werkzaamheden aan het huis door de vorige bewoner, hebben de schade veroorzaakt en die is in de loop der jaren sluipenderwijs toegenomen. Deze onverwachte, onvoorziene gebeurtenissen moeten onder de dekking vallen, zo vindt de consument.
De Geschillencommissie is het met de verzekeraar eens dat alleen een beroep op onvoorziene omstandigheden niet genoeg is. Het klopt dat de oorzaak van de waterschade onvoorzien moet zijn, maar er moet in de eerste plaats wel dekking bestaan op grond van de voorwaarden. En die dekking is er niet, nu in de voorwaarden staat dat de verzekering alleen uitkeert wanneer het water ‘plotseling’ de woning is binnengekomen. Dat staat er zo: Voorwaarde is dat het water, stoom of blusmiddel plotseling en onverwacht in de woning kwam.
De schade is dus niet gedekt en de verzekeraar hoeft niet uit te keren. (GC 2018-671)
Uitleg
Er bestaan veel verschillende soorten woonhuisverzekeringen, soms ook inboedel- of opstalverzekering genoemd. De ene verzekering biedt een ruimere dekking dan de andere. Verzekeraars beschrijven in de voorwaarden de situaties die zij willen verzekeren. Een antwoord op de vraag of waterschade gedekt is, hangt allereerst dus af van wat er in de voorwaarden staat. De omstandigheden van het geval spelen ook een belangrijke rol.
Wat vaak in voorwaarden terugkeert, is dat een schade alleen gedekt is wanneer die het gevolg is van een onzeker voorval en/of een onvoorziene situatie. Het moet dus helder zijn wat precies de oorzaak is van de schade. Pas wanneer de oorzaak vast staat, kan immers worden bepaald of er dekking is.
De volgorde bij het bepalen van dekking is dat de consument moet aantonen dat er sprake is van een situatie die, in beginsel, gedekt is volgens de verzekeringsvoorwaarden. Denk bijvoorbeeld aan een plotseling lekkende leiding of hevige regenval. Pas daarna komen de eventuele uitsluitingen aan bod.
In vrijwel alle voorwaarden van woonhuisverzekeringen staan uitsluitingen opgesomd. De verzekeraar maakt hiermee duidelijk dat er in deze (vaak voorkomende) situaties in ieder geval niet zal worden uitgekeerd. Als de verzekeraar vindt dat zo’n uitsluitingsgrond aan de orde is, dan is het aan de verzekeraar om dit te onderbouwen.
Veel voorkomende uitsluitingen, waarbij de schade dus niet is verzekerd, zijn:
- Er is water het huis binnengedrongen doordat de bewoner de ramen (luiken, roosters, lichtkoepels, etc.) open heeft laten staan.
- De schade is veroorzaakt door muren en/of vloeren die vocht hebben doorgelaten.
- Schade die is veroorzaakt door een overstroming.
- Schade ontstaan door opzet, schuld of grove nalatigheid.
- Schade als gevolg van slecht/achterstallig onderhoud.
- Tijdens een (ingrijpende) verbouwing geldt er vaak een beperkte dekking.
- Schade door geleidelijk werkende invloeden (bijv. vocht, schimmel)
Wanneer een situatie niet in de uitsluitingen beschreven staat, betekent dat niet dat er ‘dus’ dekking bestaat. De verzekeraar kan zich er nog steeds op beroepen dat sowieso geen sprake is van een verzekerde situatie.
Mocht een bepaalde bepaling in de voorwaarden voor meerdere uitleg vatbaar zijn, dan geldt dat de meest gunstige uitleg voor de consument wordt toegepast. Het moet daarbij wel gaan om een redelijke uitleg en de Geschillencommissie zal aansluiting zoeken bij het normale spraakgebruik.
Tips
- Neem bij het afsluiten van een woonhuisverzekering de voorwaarden door, zodat u weet wat u kunt verwachten én wat de verzekeraar van u verwacht.
- Controleer of het onderhoud van uw huis op orde is om te voorkomen dat de verzekeraar een eventuele schade kan wijten aan slecht onderhoud.
- Neem bij dreigende schade voorzorgsmaatregelen en neem direct contact op met uw verzekeraar of verzekeringsadviseur.
- Meld een schade meteen aan uw verzekeraar en treed in overleg over de verdere afhandeling.
- Leg de schade (en de mogelijke oorzaak) goed vast door het maken van foto’s.
- Een verbouwing op komst? Controleer wat de voorwaarden van uw woonhuisverzekering hierover zeggen en raadpleeg zo nodig uw verzekeraar of verzekeringsadviseur.
- Woont u in een gebied met een hoog risico op waterschade, controleer dan of een aanvullende (all-risk) dekking een goed idee is. Sommige verzekeraars vergoeden wel de schade van het overlopen van een regionaal kanaal of een kleine rivier.
Meer over dit onderwerp
Voorkomen is altijd beter dan herstellen. Op deze pagina’s vindt u tips om uw huis te beschermen.
- Artikel 925 Burgerlijk Wetboek Boek 7 (onzekerheidsvereiste)
- Artikel 952 Burgerlijk Wetboek Boek 7 (opzet/eigen schuld bepaling)
De informatie in dit Kennisdocument is bedoeld om u inzicht en achtergrond te geven in de manier waarop Kifid met klachten over een bepaald onderwerp omgaat. Dit kan u helpen bij de voorbereiding van uw eigen zaak. Uiteraard is elke situatie anders. In uw klachtzaak kan een omstandigheid spelen die wij hier niet hebben genoemd.
