Uitspraak Geschillencommissie Financiële Dienstverlening nr. 2018-131
(prof. mr. M.L. Hendrikse, voorzitter en mr. L.P. Stapel, secretaris)
Klacht ontvangen op : 29 april 2017
Ingediend door : Consument
Tegen : Achmea Schadeverzekeringen N.V., handelend onder de naa. m FBTO, gevestigd
te Apeldoorn, verder te noemen Verzekeraar
Datum uitspraak : 23 februari 2018
Aard uitspraak : Bindend advies
Samenvatting
De Commissie is het met Consument eens dat de verzekeringsvoorwaarden met betrekking tot de terugval in schadevrije jaren en het behoud van No-Claimkorting onvoldoende duidelijk zijn. De vordering van Consument wordt toegewezen.
1. Procesverloop
De Commissie beslist met inachtneming van haar Reglement en op basis van de volgende stukken met de daarbij behorende bijlagen:
• het door Consument digitaal ingediende klachtformulier;
• het verweerschrift van Verzekeraar;
• de repliek van Consument;
• de dupliek van Verzekeraar;
• de reactie op dupliek van Consument d.d. 12 oktober 2017;
• de reactie van Verzekeraar d.d. 30 oktober 2017;
• de brief van Consument d.d. 14 november 2017.
De Commissie stelt vast dat partijen hebben gekozen voor bindend advies.
De Commissie stelt vast dat het niet nodig is de zaak mondeling te behandelen. De zaak kan daarom op grond van de stukken worden beslist.
2. Feiten
De Commissie gaat uit van de volgende feiten.
2.1 Consument heeft bij Verzekeraar een autoverzekering voor de auto met kenteken [kenteken 1].
2.2 Op 14 augustus 2010 is deze verzekering beëindigd en is een nieuwe verzekering bij Verzekeraar aangegaan voor een auto met kenteken [kenteken 2]. Op dat moment had Consument volgens het nieuwe polisblad 42 schadevrije jaren. Volgens de nota van deze autoverzekering bedroeg het rekenkundig aantal zuivere schadevrije jaren 35.
Consument heeft aanvullend gekozen voor de zogenoemde No-Claim beschermer, welke het behoud van premiekorting garandeert. Op de autoverzekering zijn de Voorwaarden FBTO Autoverzekering met ingangsdatum 6 september 2010 van toepassing. Onderdeel van deze voorwaarden zijn de Productvoorwaarden. Hierin staat -voor zover relevant- het volgende:
‘Artikel 2
(…)
2.2 Voor elk verzekeringsjaar waarin FBTO geen schade uitkeert ten laste van deze overeenkomst wordt op de bruto premie een korting toegepast zoals in tabel 2.2 is weergegeven. Als in een verzekeringsjaar één of meerdere schade-uitkeringen ten laste van deze overeenkomst worden betaald, berekenen wij de premie van het nieuwe verzekeringsjaar door op de bruto premie een korting of toeslag toe te passen zoals in tabel 2.2 is weergegeven.’
In de Productvoorwaarden behorende bij de Module No-Claim Beschermer staat het volgende van belang zijnde:
‘Artikel 24 – Welke rechten heeft u verzekerd?
24.1 De No-Claim beschermer biedt u met ingang van het eerstkomende verzekeringsjaar behoud van hetzelfde no-claimpercentage als u in een verzekeringsjaar één schade meldt die ten laste van deze overeenkomst komt. Dit betekent dus geen terugval en geen opbouw.’
2.3 Consument heeft een schade d.d. 8 december 2010 bij Verzekeraar gemeld.
2.4 Bij de prolongatie van de verzekering per 1 november 2014 zijn de FBTO Autoverzekering Voorwaarden 2014 van toepassing geworden. In de Productvoorwaarden Algemeen deel staat:
‘7. Wat is de premie voor deze verzekering?
Dat hangt van een aantal dingen af. (…) Daarnaast hangt de premie af van de schade die u heeft. Rijdt u langere tijd zonder schade? Dan betaalt u minder premie. Maar moeten wij schade betalen? Dan betaalt u extra premie. Dat heet de bonus-malusregeling
Wat is uw bonus-maluskorting?
Sluit u de verzekering af? Of verandert u de verzekering? Dan bepalen wij hoeveel korting u krijgt. Of hoeveel extra premie u moet betalen. We delen u dan in op een bepaalde bonus-malustrede. In de bonus-malustabel hieronder ziet u welk percentage korting bij iedere trede hoort.
Heeft u geen schadevrije jaren? Dan komt u op trede 3 van de bonus-malustabel. U krijgt dan dus 45% korting op de premie. Heeft u 1 schadevrij jaar? Dan komt u in trede 4. En met 2 schadevrije jaren komt u op trede 5. Voor ieder extra schadevrij jaar dat u heeft, delen wij u een trede hoger in. U krijgt zo dus steeds meer korting op de premie.’
‘Hoeveel schadevrije jaren heeft u?
Verandert u van verzekeraar? Dan wil uw nieuwe verzekeraar weten hoeveel schadevrije jaren u had. Dit berekenen wij met de tabel schadevrije jaren. Uw aantal schadevrije jaren geven wij in ieder geval door aan een centraal systeem (Roydata). (…)’.
2.5 In de Productvoorwaarden van de Module No-Claim Beschermer staat -onder andere- het volgende:
‘1. Waarvoor bent u verzekerd?
Met dit deel van de verzekering bent u bij schade beschermd tegen terugval in de bonus-malustabel. U kunt dan 1 keer per verzekeringsjaar schade melden op uw verzekering, zonder dat dit ten koste gaat van uw opgebouwde bonus-maluskorting. (…)
Meldt u 1 schade in een jaar? Dan verandert uw no-claimpercentage in het volgende verzekeringsjaar niet. U houdt dan dezelfde korting. Uw aantal schadevrije jaren passen we wel aan. Dit kunt u bijvoorbeeld merken als u naar een andere verzekeraar gaat.
(…).’
2.6 Op 4 november 2014 heeft Consument wederom een schade aan zijn auto gemeld.
2.7 In 2017 meldt Consument voor de derde keer een schade aan zijn auto. Op dat moment waren de FBTO Autoverzekering Voorwaarden 2016 van toepassing. In de Bijzondere Voorwaarden; Algemeen deel, staat onder andere:
‘7. Wat is de premie voor deze verzekering?
Dat hangt van een aantal dingen af. (…) Daarnaast hangt de premie af van de schade die u heeft. Rijdt u langere tijd zonder schade? Dan betaalt u minder premie. Maar moeten wij schade betalen? Dan betaalt u extra premie. Dat heet de bonus-malusregeling.
Wat is uw bonus-maluskorting?
Sluit u de verzekering af? Of verandert u de verzekering? Dan bepalen wij hoeveel korting u krijgt. Of hoeveel extra premie u moet betalen. We delen u dan in op een bepaalde bonus-malustrede. In de bonus-malustabel hieronder ziet u welk percentage korting bij iedere trede hoort.
Heeft u geen schadevrije jaren? Dan komt u op trede 6 van de bonus-malustabel. U krijgt dan dus 40% korting op de premie. Heeft u 1 schadevrij jaar? Dan komt u in trede 7. En met 2 schadevrije jaren komt u op trede 8. Voor ieder extra schadevrij jaar dat u heeft, delen wij u een trede hoger in. U krijgt zo dus steeds meer korting op de premie.’
‘Hoeveel schadevrije jaren heeft u?
Verandert u van verzekeraar? Dan wil uw nieuwe verzekeraar weten hoeveel schadevrije jaren u had. Dit berekenen wij met de tabel schadevrije jaren. Uw aantal schadevrije jaren geven wij ieder jaar door aan een centraal systeem (Roydata). (…).’
2.8 In de Bijzondere Voorwaarden van de Module No-Claim Beschermer staat -onder andere- het volgende:
‘1. Waarvoor bent u verzekerd?
Met dit deel van de verzekering bent u bij schade beschermd tegen terugval in de bonus-malustabel. U kunt dan 1 keer per verzekeringsjaar schade melden op uw verzekering zonder dat dit ten koste gaat van uw opgebouwde bonus-maluskorting. (…)
Meldt u 1 schade in een jaar? Dan verandert uw no-claimpercentage in het volgende verzekeringsjaar niet. U houdt dan dezelfde korting. Uw aantal schadevrije jaren passen we wel aan, dit kunt u bijvoorbeeld merken als u naar een andere verzekeraar gaat.’
2.9 Op 25 januari 2017 heeft Consument Verzekeraar bericht dat hij bij het inzien van zijn verzekeringsgegevens had geconstateerd dat het aantal zuivere schadevrije jaren op -2 staat.
3. Vordering, klacht en verweer
Vordering Consument
3.1 Consument vordert herstel van zijn schadevrije jaren.
Grondslagen en argumenten daarvoor
3.2 Deze vordering steunt, kort en zakelijk weergegeven, op de volgende grondslag.
• De terugval van 36 schadevrije jaren naar -2, als gevolg van drie kleine schades, wordt niet gerechtvaardigd door de verzekeringsvoorwaarden.
• Uit de tekst en de bonus-malustabel van artikel 2 van de Productvoorwaarden behorende bij de Voorwaarden FBTO Autoverzekering met ingangsdatum 6 september 2010 volgt enkel een rekenmethode om de hoogte van de premie te bepalen. Hieruit volgt niet dat er een maximum wordt gesteld aan het aantal opgebouwde schadevrije jaren of dat Verzekeraar het recht heeft deze te verlagen. In de verzekeringsvoorwaarden en de genoemde tabel wordt niet gesproken over verlies van opgebouwde zuivere schadevrije jaren wanneer een ingediende schadeclaim door Verzekeraar wordt vergoed.
• Verzekeraar heeft ten onrechte de zuivere schadevrije jaren vervangen door de jaren c.q. treden die in de bonus-malustabel zijn opgenomen.
• Pas in de FBTO Autoverzekering Voorwaarden 2016 wordt voor het eerst melding gemaakt van het feit dat de schadevrije jaren die in Roydata worden geregistreerd zijn gekoppeld aan de treden in de bonus-malustabel.
Verweer Verzekeraar
3.3 Verzekeraar heeft, kort en zakelijk weergegeven, de volgende verweren gevoerd:
• Verzekeraar maakt een onderscheid in zuivere schadevrije jaren en interne (rekenkundige) schadevrije jaren.
• Vanaf november 2010 maakt een No-Claim beschermer onderdeel uit van de verzekering van Consument. Door gebruik te maken van de No-Claim beschermer blijven de intern opgebouwde schadevrije jaren en de daarbij behorende premiekorting gehandhaafd. De
No-Claim beschermer beschermt zogezegd de interne schadevrije jaren en niet de zuivere schadevrije jaren. De zuivere schadevrije jaren zijn de jaren die ook in Roydata vermeld worden.
• Per prolongatiedatum d.d. 1 november 2010 had Consument 36 interne schadevrije jaren én 36 zuivere schadevrije jaren.
• De opgegeven schade van 8 december 2010 had tot gevolg dat Consument terugviel van 36 zuivere schadevrije jaren naar 4 zuivere schadevrije jaren. Dit volgt uit de bonus-malustabel welke is opgenomen in artikel 2 van de Productvoorwaarden behorende bij de Voorwaarden FBTO Autoverzekering met ingangsdatum 6 september 2010. De omvang van de schade is niet bepalend voor de terugval. Consument behield zijn kortingspercentage van 75%, gebaseerd op 37 interne schadevrije jaren.
• Bij de prolongatie van november 2014 had Consument inmiddels 40 interne schadevrije jaren opgebouwd en 7 zuivere schadevrije jaren.
Als gevolg van een schade van 4 november 2014 viel Consument, conform de Schadevrije jaren-tabel welke is opgenomen in de Productvoorwaarden van de FBTO Autoverzekering Voorwaarden 2014, terug naar 3 zuivere schadevrije jaren. De interne schadevrije jaren bleven in stand als gevolg van de No-Claim Beschermer.
• Door een schade van 31 maart 2017 viel het aantal zuivere schadevrije jaren terug van 3 (via 0) naar -2. Dit wordt gerechtvaardigd door de Schadevrije jaren-tabel welke is opgenomen in de Bijzondere Voorwaarden van de FBTO Autoverzekering Voorwaarden 2016.
4. Beoordeling
4.1 Ter discussie staat de inhoud van de tekst en van de tabel in artikel 2 van de Voorwaarden FBTO Autoverzekering met ingangsdatum 6 september 2010 op grond waarvan Consument van 36 schadevrije jaren is teruggevallen naar 4. De Commissie ziet zich dan ook voor de vraag gesteld of de van toepassing zijnde verzekeringsvoorwaarden voldoende duidelijk zijn. Als uitgangspunt hierbij geldt hetgeen tussen partijen is afgesproken en dus wat hierover in de van toepassing zijnde verzekeringsvoorwaarden is opgenomen.
4.2 Voorop staat dat voor de uitleg van verzekeringsvoorwaarden bepalend is de uitleg die partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan deze bepalingen mochten toekennen en op hetgeen zij te dien aanzien redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten. Vergelijk HR 13 maart 1981, NJ 1981, 635 (Haviltex). Hierbij komt het in de eerste plaats aan op de bedoeling van partijen. In deze zaak kan een gemeenschappelijke partijbedoeling echter niet vastgesteld worden. In geding is immers de uitleg van de tabel in artikel 2 van de Voorwaarden FBTO Autoverzekering met ingangsdatum 6 september 2010. Bij de uitleg van verzekeringsvoorwaarden is verder niet de zuiver taalkundige uitleg van een bepaling doorslaggevend. Een bijzondere omstandigheid in dezen is het feit dat de uit te leggen bepalingen zijn opgenomen in verzekeringsvoorwaarden waarover niet onderhandeld is. In een dergelijk geval dienen de verzekeringsvoorwaarden in beginsel objectief te worden uitgelegd. Vergelijk onder andere r.o. 16 van Hof Leeuwarden d.d. 3 augustus 2010, ECLI:NL:GHLEE:2010:BN3280 en Geschillencommissie Kifid d.d. 15 december 2017.
4.3 Uit artikel 2 van de Voorwaarden FBTO Autoverzekering met ingangsdatum 6 september 2010, zoals opgenomen in r.o. 2.2, volgt dat wanneer Verzekeraar in een verzekeringsjaar één of meerdere schade-uitkeringen ten laste van de verzekering doet de premie van het nieuwe verzekeringsjaar wordt berekend door op de bruto premie een korting of toeslag toe te passen conform de in het artikel opgenomen (en hieronder weergegeven) tabel.
4.4 De Commissie is van oordeel dat een objectieve uitleg van artikel 2 van de Voorwaarden FBTO Autoverzekering met ingangsdatum 6 september 2010 inclusief tabel niet kan leiden tot de conclusie dat de tabel ook ziet op (de terugval van) zuivere schadevrije jaren. Dit kan niets anders betekenen dan dat Consument bij aanvang van de verzekering niet geïnformeerd is over het feit dat het melden van schade kan leiden tot een terugval in zuivere schadevrije jaren. Op dit punt heeft dan ook geen wilsovereenstemming tussen Consument en Verzekeraar bestaan.
De Commissie is gelet hierop van oordeel dat artikel 2 in combinatie met de tabel op dit punt niet duidelijk is, nu enkel wordt gesproken over de wijze waarop premiekorting wordt toegepast na een schade-uitkering. De tabel is daarmee een bonus-malustabel die niet één-op-één van toepassing kan worden verklaard op de berekening van de zuivere schadevrije jaren na een schademelding. Hoe de terugval in zuivere schadevrije jaren van 36 naar 4 tot stand is gekomen naar aanleiding van de schade die in december 2010 is gemeld, heeft verzekeraar door de enkele verwijzing naar voornoemde tabel dan ook niet duidelijk gemaakt. Vast staat evenwel dat Consument in december 2010 een schade heeft geclaimd onder de verzekering. Nu uit de Voorwaarden FBTO Autoverzekering met ingangsdatum
6 september 2010 niet volgt op welke wijze de terugval in zuivere schadevrije jaren berekend dient te worden, is de Commissie van oordeel dat geen korting op de zuivere schadevrije jaren toegepast dient te worden.
4.5 De Commissie stelt vast dat geen geschil bestaat over de inhoud en strekking van de voorwaarden zoals opgenomen in de FBTO Autoverzekering Voorwaarden 2014 welke per 1 november 2014 op de verzekering van Consument van toepassing zijn geworden. In deze voorwaarden, zoals opgenomen in r.o. 2.4, is naast een bonus-malustabel ook een schadevrije jaren-tabel opgenomen. In de schadevrije jaren-tabel wordt de terugval in zuivere schadevrije jaren in het opvolgende verzekeringsjaar weergegeven als sprake is geweest van schade. Nu de Commissie van oordeel is dat geen korting dient te worden toegepast op de zuivere schadevrije jaren naar aanleiding van de schade die in december 2010 is gemeld, wordt vastgesteld dat Consument in 2014 -na opbouw- beschikte over 40 schadevrije jaren.
4.6 Op 4 november 2014, heeft Consument een beroep op de dekking van zijn autoverzekering vanwege schade aan zijn auto gedaan. Onder toepassing van de FBTO Autoverzekering Voorwaarden 2014, in combinatie met hetgeen de Commissie heeft vastgesteld in r.o. 4.5 zou een terugval van 10 zuivere schadevrije jaren naar 4 hebben plaatsgevonden wanneer een verzekerde 9 schadevrije jaren of meer heeft. Het kortingspercentage van 75% volgens de bonus-malusregeling blijft gehandhaafd conform de Productvoorwaarden van de Module No-Claim Beschermer. Vanaf 2015 diende het aantal schadevrije jaren van Consument dan ook 4 te zijn.
4.7 In 2017 claimde Consument voor de derde keer een vergoeding van schade onder zijn autoverzekering. Op dat moment waren de FBTO Autoverzekering Voorwaarden 2016 van toepassing. Blijkens de schadevrije jaren-tabel, zoals opgenomen in deze voorwaarden (zie ook r.o. 2.7), volgt dat bij één schade het aantal schadevrije jaren van 4 in het volgende verzekeringsjaar wordt aangepast naar -1. Ook nu bleef het kortingspercentage van 75% volgens de bonus-malusregeling gehandhaafd conform de Bijzondere Voorwaarden van de Module No-Claim Beschermer.
4.8 De Commissie stelt vast dat het voorgaande inhoudt dat er geen opbouw in schadevrije jaren heeft plaatsgevonden tussen de schademelding in 2014 en 2017. Uit de stukken in het dossier volgt dat Consument geen schademeldingen heeft ingediend tussen 2014 en 2017. Gelet hierop had het in de rede gelegen dat het aantal schadevrije jaren in 2017 was opgebouwd tot 6 schadevrije jaren. Bij 6 schadevrije jaren vindt volgens de schadevrije jaren-tabel bij één schade een terugval plaats naar 1 schadevrije jaren.
4.9 Gelet op al het voorgaande is de Commissie van oordeel dat artikel 2 van de Voorwaarden FBTO Autoverzekering met ingangsdatum 6 september 2010 onvoldoende duidelijk is. Ook heeft de Commissie vastgesteld dat het aantal schadevrije jaren van Consument aangepast dient te worden van -2 naar +1, mede omdat verzuimd is tussen 2014 en 2017 een opbouw in schadevrije jaren toe te passen. De vordering van Consument wordt dan ook toegewezen.
5. Beslissing
De Commissie wijst de vordering toe.
De Commissie beslist dat Verzekeraar binnen vier weken na de dag waarop een afschrift van deze beslissing aan partijen is verstuurd, het aantal schadevrije jaren per heden aanpast van -2 naar +1.
In artikel 5 van het Reglement van de Commissie van Beroep Financiële Dienstverlening is bepaald in welke gevallen beroep openstaat van bindende beslissingen van de Geschillencommissie Financiële Dienstverlening bij de Commissie van Beroep Financiële Dienstverlening. Daarbij geldt een termijn van zes weken na verzending van deze uitspraak. Op de website van Kifid vindt u praktische informatie over het instellen van beroep. Zie hiervoor www.kifid.nl/consumenten/hoe-wordt-uw-klacht-behandeld.
U kunt, binnen twee weken na de verzenddatum van deze uitspraak, bij de Voorzitter van de Geschillencommissie Financiële Dienstverlening schriftelijk een verzoek indienen tot herstel van kennelijke vergissingen in de uitspraak. U moet daarbij met name denken aan correctie van reken- of schrijffouten en verbetering van namen en data. De volledige procedure met de termijnen die daarbij in acht moeten worden genomen staat beschreven in artikel 40 van het Reglement.
Bekijk de volledige uitspraak