Uitspraak Geschillencommissie Financiële Dienstverlening nr. 2017-314
(mr. drs. S.F. van Merwijk, voorzitter, prof. drs. A.D. Bac RA en J.C. Buiter, leden en mr. T.R.G. Leyh, secretaris)
Klacht ontvangen op : 3 augustus 2016
Ingediend door : Consument
Tegen : ABN AMRO Bank N.V., gevestigd te Amsterdam, verder te noemen ABN AMRO
Datum uitspraak : 18 mei 2017
Aard uitspraak : Bindend advies
Samenvatting
Claimemissie die Arcelor Mittal in plaats heeft gesteld van een dividenduitkering als gevolg waarvan de waarde van de aandelen Arcelor Mittal die Consument aanhield is gedaald. Consument ziet deze waardedaling als schade die zich heeft gematerialiseerd nu de ter compensatie verkregen inschrijfrechten niet tijdig zijn verkocht en vervolgens waardeloos zijn afgelopen. Dat laatste is niet gebeurd door aan ABN AMRO toe te rekenen omstandigheden. ABN AMRO heeft Consument in voldoende duidelijke bewoordingen gewaarschuwd dat de claimrechten waardeloos af zouden lopen.
1. Procesverloop
De Commissie beslist met inachtneming van haar Reglement en op basis van de volgende stukken:
· het door Consument (digitaal) ingediende klachtformulier met bijlagen;
· de door Consument overgelegde aanvullende stukken;
· het verweerschrift van ABN AMRO;
· de repliek van Consument;
· de dupliek van ABN AMRO.
De Commissie stelt vast dat partijen hebben gekozen voor bindend advies.
Partijen zijn opgeroepen voor een hoorzitting op 21 april 2017 en zijn aldaar verschenen.
2. Feiten
De Commissie gaat uit van de volgende feiten.
2.1. Consument belegt bij ABN AMRO op basis van het concept “direct beleggen”.
2.2. In februari 2016 heeft Arcelor Mittal een claimemissie aangekondigd en op 11 maart 2016 heeft Arcelor Mittal de voorwaarden voor deze emissie bekend gemaakt.
2.3. ABN AMRO heeft haar cliënten die het aandeel Arcelor Mittal in portefeuille houden, waaronder Consument, op 15 maart 2016 een informatiebrief toegezonden waarin zij onder meer schrijft:
ArcelorMittal geeft nieuwe aandelen uit door een claimemissie via inschrijfrechten.
U heeft aandelen ArcelorMittal. ArcelorMittal gaat 1.262.351.531 nieuwe aandelen uitgeven door een claimemissie via inschrijfrechten. U krijgt per aandeel I inschrijfrecht op uw beleggingsrekening. Op het formulier bij deze brief ziet u hoeveel inschrijfrechten u heeft gekregen. U kunt de inschrijfrechten gebruiken om in te schrijven op nieuwe aandelen ArcelorMittal. (…)
In deze brief leest u wat er gaat gebeuren en wat u moet doen. (…)
Wat moet u doen?
* Als u niet wilt inschrijven op nieuwe aandelen, kunt u er voor kiezen uw inschrijfrechten te verkopen.
* Wilt u inschrijfrechten kopen of verkopen? Dan kunt u een order opgeven. Dit kunt u doen tot en met 24 maart 2016.
(…)
Wat gebeurt er als u niets doet?
Heeft u op 30 maart 2016 nog inschrijfrechten op uw beleggingsrekening die u niet heeft gebruikt om in te schrijven op nieuwe aandelen? Dan boeken wij deze na 30 maart 2016 van uw beleggingsrekening af. U krijgt voor deze inschrijfrechten geen geld.
2.4. De inschrijfrechten waren verhandelbaar van 15 tot 24 maart 2016. De inschrijfperiode duurde van 15 maart tot en met 30 maart 2016. Op 30 maart 2016 zijn de claims waardeloos afgelopen.
2.5. Consument heeft zich nadien tot ABN AMRO gewend en zich bij haar beklaagd.
3. Vordering, klacht en verweer
Vordering Consument
3.1. Consument vordert vergoeding van door hem geleden schade, begroot op een bedrag van
€ 2.575.
Grondslagen en argumenten daarvoor
3.2. Samengevat stelt Consument dat door onzorgvuldig handelen van ABN AMRO zijn claims Arcelor Mittal waardeloos zijn afgelopen. Daarbij is de wijze van omgaan met deze claimemissie afwijkend van gelijksoortige corporate actions, terwijl hij had verwacht dat
ABN AMRO ook in dit geval zou handelen als voorheen. ABN AMRO had hem dan ook dienen te waarschuwen dat hij in dit geval, in tegenstelling tot andere claimemissies waarbij het bedrag dat gereserveerd is voor de emissie na afhandeling van de claimemissie automatisch op de tegenrekening wordt gestort, geld zou kwijtraken door niets te doen.
Ter illustratie van zijn klacht heeft Consument een – aan een ander dan aan Consument verstuurde – brief van ABN AMRO inzake een claimemissie van Delta Lloyd overgelegd. Daarin is onder meer opgenomen:
Wat gebeurt er als u niets doet?
Heeft u op 7 april 2016 nog inschrijfrechten op uw beleggingsrekening die u niet heeft gebruikt om in te schrijven op nieuwe aandelen? Dan kunnen deze niet meer worden uitgeoefend.
Het bankensyndicaat zal op 7 en 8 april 2016 proberen de onderliggende aandelen te verkopen aan beleggers. (…) Is de opbrengst per aandeel uit deze verkoop groter dan de uitgifteprijs? Dan krijgen de houders van niet-uitgeoefende inschrijfrechten deze uitbetaald. (…)
Volgens Consument blijkt uit deze brief dat in de brieven van ABN AMRO geen onderscheid wordt gemaakt in de opmaat al naar gelang het type claimemissie. Daardoor is het voor de klant niet direct duidelijk indien bij een claimemissie wordt afgeweken van de normale gang van zaken.
Verweer van ABN AMRO
3.3. ABN AMRO heeft de stellingen van Consument gemotiveerd weersproken. Voor zover nodig zal de Commissie bij de beoordeling daarop ingaan.
4. Beoordeling
4.1. Tussen partijen bestaat een relatie van execution only. In deze vorm van effectendienstverlening neemt de belegger zelfstandig en zonder voorafgaand advies beleggingsbeslissingen. De zorgplicht (waarvan de informatieplicht deel uitmaakt) aan de zijde van een effecteninstelling als ABN AMRO is in een dergelijke relatie beperkter van aard dan in andere vormen van effectendienstverlening zoals vermogensbeheer of advies.
4.2. In dit geval is sprake geweest van een claimemissie die Arcelor Mittal begin 2016 in plaats heeft gesteld van een dividenduitkering. Als gevolg van de claimemissie is de waarde van de aandelen Arcelor Mittal die Consument aanhield gedaald met ongeveer de theoretische waarde van de claim op het moment van uitgifte. De Commissie begrijpt dat Consument deze waardedaling als schade ziet, gelegen in de vermindering van zijn vermogen, waarvoor hij in beginsel is gecompenseerd door toekenning van inschrijfrechten die een navenante waarde vertegenwoordigden. De schade heeft zich gematerialiseerd nu deze rechten niet tijdig zijn verkocht en vervolgens waardeloos zijn afgelopen.
4.3. De vraag is of dat laatste is gebeurd door aan ABN AMRO toe te rekenen omstandigheden.
4.4. Van belang bij de beoordeling van deze vraag is vooraleerst dat de beslissing tot deze claimemissie te komen er een is geweest die bij Arcelor Mittal lag. ABN AMRO heeft hier geen zeggenschap over gehad en zij is daar evenzeer door verrast geweest, zo heeft zij ter zitting te berde gebracht. Ook het feit dat de waarde van de claimrechten voortkomt uit de – om met woorden van Consument te spreken – ‘afroming’ van de waarde van de aandelen in bezit van Consument valt ABN AMRO niet aan te rekenen maar is een gevolg van de beslissing van Arcelor Mittal en wordt mede veroorzaakt door de wijze waarop corporate actions zoals claims en dividenden op financiële markten worden verrekend in de koers. De waarde van de claimrechten was overigens een theoretische waarde, die onderhevig is aan verandering gedurende de handelsperiode van de claims, en vertegenwoordigde geen gegarandeerde waarde.
4.5. Verder is van belang dat Consument niet heeft gesteld dat ABN AMRO de bewuste rechten voor hem had dienen te verkopen, maar dat hij van haar een duidelijke waarschuwing had verwacht dat de rechten bij niets doen waardeloos af zouden lopen.
4.6. Daarmee spitst de vraag zich toe op de wijze waarop ABN AMRO Consument heeft geïnformeerd over de gang van zaken rondom de claimemissie. Naar het oordeel van de Commissie heeft ABN AMRO Consument met de brief van 15 maart 2016 in voldoende duidelijke bewoordingen gewaarschuwd dat de claimrechten waardeloos af zouden lopen indien Consument geen actie zou ondernemen. Nu Consument niet voornemens was enige actie te ondernemen had het voor de hand gelegen de betreffende passage – die voorzien is van een duidelijke, dikgedrukte koptekst – aandachtig te lezen. Dat het eerste deel van de brief de procedure beschrijft voor het inschrijven op nieuwe aandelen maakt niet dat de passage omtrent ‘niets doen’ niet helder is. De Commissie is dan ook van oordeel dat ABN AMRO zich in het kader van de onderhavige execution only relatie, waarbij het primair aan de belegger is zich te informeren omtrent de modaliteiten van en nieuws over zijn (al dan niet voorgenomen) beleggingen, naar behoren van haar verplichtingen jegens Consument heeft gekweten.
4.7. Resumerend kan de Commissie zich het bij Consument aanwezige gevoel van ongenoegen geen compensatie te hebben ontvangen voor de waardedaling van de door hem aangehouden aandelen Arcelor Mittal wel voorstellen. Gelet op het voorgaande echter is dat een omstandigheid die niet aan ABN AMRO kan worden toegerekend. Dat ABN AMRO inmiddels haar voorwaarden zodanig heeft aangepast dat zij in voorkomende gevallen wel tracht te voorkomen dat dergelijke claimrechten waardeloos aflopen door die eigenhandig te verkopen, doet hieraan niet af. Een verbetering van de dienstverlening maakt namelijk nog niet dat die voorheen niet adequaat zou zijn geweest. Nu aldus van een tekortkoming van ABN AMRO jegens Consument geen sprake is, wijst de Commissie de vordering af.
5. Beslissing
De Commissie wijst de vordering af.
In artikel 5 van het Reglement van de Commissie van Beroep Financiële Dienstverlening is bepaald in welke gevallen beroep openstaat van bindende beslissingen van de Geschillencommissie Financiële Dienstverlening bij de Commissie van Beroep Financiële Dienstverlening. Daarbij geldt een termijn van zes weken na verzending van deze uitspraak. Op de website van Kifid vindt u praktische informatie over het instellen van beroep. Zie hiervoor www.kifid.nl/consumenten/hoe-wordt-uw-klacht-behandeld.
U kunt, binnen twee weken na de verzenddatum van deze uitspraak, bij de Voorzitter van de Geschillencommissie Financiële Dienstverlening schriftelijk een verzoek indienen tot herstel van kennelijke vergissingen in de uitspraak. U moet daarbij met name denken aan correctie van reken- of schrijffouten en verbetering van namen en data. De volledige procedure met de termijnen die daarbij in acht moeten worden genomen staat beschreven in artikel 46 van het Reglement.
Bekijk de volledige uitspraak