Kifid: eensporig rentebeleid geldt niet bij hypotheken van verschillende aanbieders binnen zelfde groep

De wet verplicht een hypotheekaanbieder om voor nieuwe en bestaande klanten met een vergelijkbaar risicoprofiel en dezelfde rentevaste periode eenzelfde rentetarief te hanteren. Dit zogenoemde eensporig rentebeleid betekent niet dat verschillende aanbieders werkend onder één handelsnaam, met verschillende producten en verschillende voorwaarden, hun hypotheekproducten tegen eenzelfde rentetarief moeten aanbieden, aldus de Geschillencommissie van Kifid in een vandaag gepubliceerde uitspraak.

Sinds 2013 geldt voor hypotheekaanbieders het eensporig rentebeleid. Doel hiervan is dat er geen verschil mag zitten tussen de hypotheekrente die nieuwe klanten krijgen en de rente die bestaande klanten ontvangen bij het verlengen van de rentevaste periode. Een consument heeft eind 2002 een Plus Hypotheek afgesloten met Achmea Bank, handelend onder de naam Centraal Beheer. Nadat de rentevaste periode is verlengd in oktober 2021 beklaagt de consument zich in 2022 over het rentetarief. Hij wil met terugwerkende kracht aanspraak maken op het lagere rentetarief van de Leef Hypotheek van aanbieder Achmea Hypotheken, ook handelend onder de naam Centraal Beheer. Dit verzoek wijst Centraal Beheer af. Het gaat hier om verschillende hypotheekproducten, met verschillende voorwaarden en van verschillende hypotheekaanbieders.

Verschillende aanbieders, verschillende producten en voorwaarden

De verplichting een eensporig rentebeleid te voeren is vastgelegd in het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen (BGfo, artikel 81a). Daarin staat duidelijk dat het gaat om ‘een aanbieder van een hypothecair krediet’. Hieruit is niet af te leiden dat het eensporig rentebeleid zo ver reikt dat groepsvennootschappen eenzelfde rentetarief moeten aanbieden voor nieuwe en bestaande klanten met een vergelijkbaar risicoprofiel. Dat de website van Centraal Beheer waarop verschillende producten samen staan vermeld bij de consument de indruk kan wekken dat het gaat over één organisatie, kan de Geschillencommissie begrijpen. Dit maakt echter niet dat Achmea Bank en Achmea Hypotheken gezien kunnen worden als één aanbieder, aldus de Geschillencommissie. De Plus Hypotheek van Achmea Bank en de Leef Hypotheek van Achmea Hypotheken zijn verschillende hypotheken, met verschillende voorwaarden en van verschillende aanbieders. Het eensporig rentebeleid is hier niet van toepassing. Dat Centraal Beheer als handelsnaam verschillende hypotheekproducten aanbiedt van verschillende aanbieders en met verschillende rentetarieven is niet in strijd met het eensporig rentebeleid, zo blijkt uit de uitspraak.

Informatie- en zorgplicht

De consument heeft zich bij Kifid ook beklaagd over het feit dat Centraal Beheer hem in 2016 niet actief heeft geïnformeerd over de nieuwe Thuis Hypotheek van Achmea Bank met gunstiger tarieven. De Geschillencommissie oordeelt dat de hypotheekverstrekker hiertoe niet verplicht was. Kijkend naar de geldende overeenkomst, de wet en de zorgplicht is de hypotheekverstrekker niet verplicht om de consument proactief te informeren over een nieuw product. Dit oordeel komt overeen met de bestendige Kifid-lijn als het gaat over wel/geen verplichting voor aanbieders om klanten proactief te informeren over nieuwe producten of beleid.

Deze uitspraak GC 2023-0527 van een consument tegen Centraal Beheer is bindend.